1-3 Yaş Arası Davranış Problemleri

1 ve 3 yaş, ebeveynlerin sabrını oldukça zorlayan ve dert yanılan bir çocukluk dönemine denk gelir. Öncelikle, anne ve babanın çocuğunun her yaşında karşı karşıya geleceği sorunlar ya da o döneme ait kritik davranışları olduğunun bilincinde olması ve bu evrenin geçmesini sabırla beklemesinde fayda vardır. Aksi takdirde, yanlış uygulamalara gidilecek ve çocuğun ileriki yaşamını bile olumsuzluk etkiyebilecek travmalar oluşacaktır. Makalemizde 1 ve 3 yaş döneminin özelliklerinden ve meydana gelen olumsuz davranışlardan bahsederek, ailelerin nasıl davranması gerektiğini göstermiş olacağız. Böylece aileler bu konuda bilgilenmiş olacak ve sorun haline gelen bu dönem daha rahat bir şekilde atlatılacaktır.   1 ve 3 yaş dönemi çocukların özerklik göstererek, bağımsızlık ve girişimcilik ruhlarının yoğun olduğu bir dönemdir. Bu dönemdeki çocuklar her şeyleri kendileri yapmak istemekle kalmayıp, herhangi bir müdahale söz konusu olduğunda öfke ve saldırganlıkla karşılık vermektedirler. Genel olarak anne ve babanın söylediklerini tam tersini yapma, kendi bildiğini okuma, söz dinlememe, inatçı ve huysuz olma bu dönemdeki çocuklarda rastlanan davranış bozuklukları olarak gösterilebilir. Çocuk 2 yaşına geldiğinde artık yürüyebilmekte, merdiven çıkabilmekte ve yavaş yavaş da konuşmaya başladığından dolayı kendisini az çok ifade edebilmektedir. İşte birden sosyalleşme adına ileri düzeyde gelişim patlaması çocukta özerklik duygusunu yoğunlaştırıyor.   Çocuğun alanına müdahale söz konusu olduğunda çocuk öfke nöbetleri geçirerek, aşırı ağlama, kendini yerler vurma ve olayı abartma eğilimindedir. Genellikle çocuğun elinden oyuncak alınması, zorla yemek yedirme, baskıcı tuvalet eğitimi, isteklerinin yerine getirilmemesi ve küçük kardeşe karşı duyulan kıskançlık duyguları çocukların öfke nöbetlerini geçirmesine sebep olur. Örnek vermek gerekirse, küçük kardeşini çok kıskanın çocuk intihar girişimlerinde dahi bulunabilir. Bu hususta anne ve babanın dikkatli olması ve çocukları arasında ayrımcılık yapmayarak eşit düzeyde davranması önem teşkil eder.   Anne ve babanın bu dönemde uygulaması gereken temel yöntemlere değinecek olursak, ilk olarak doğru bir model olmaya çalışmaları gerektiğini söylemeliyiz. Çocuğun tutarsız davranışları olacağından dolayı, anne ve baba her zaman tutarlı davranışlar sergilemeye özen göstermelidir. Çocuk öfke nöbetleri geçirdiği zaman onu cezalandırmak, dövmek, bağırmak durumu daha da kötüleştirerek çocuğun öfkesinin artmasına sebep olacaktır. Bu yüzden anne ve baba sabırla öfke krizinin geçmesini beklemeli ve müdahale etmemelidir. Çocuğun her istediğini sırf ağlıyor diye yerine getirmek de yanlış bir davranıştır. Çocuğun o isteği görmezden gelinmeli ve yapılmamalıdır. İlk başlarda aşırı ağlama patlaması ve isteğini gerçekleştirme için inatlaşma görülebilir. Fakat daha sonra bu giderek azalarak, ortandan kalkacaktır.   Anlaşıldığı üzere, 1 ve 3 yaş arası çocukların sosyalleşme açısından önemli adımlar attığı ve dengesizlik yaşarak birtakım davranış bozuklukları sergilediği dönemdir. Aileye düşen temel görev bu dönemin özelliklerini bilerek çocuğa yaklaşmak ve sürecin geçmesini sabırla beklemektir.